Met het vallen van de bladeren schieten de paddenstoelen als paddenstoelen uit de grond. Velen mensen gaan dan toch even door de knieën om de kabouterhuisjes op de foto te zetten. Wanneer de meeste bloemen zijn verwelkt krijgen paddenstoelen de terechte aandacht. Paddenstoelen zijn eigenlijk buitengewoon interessant!
Ongezien leven de schimmeldraden, het mycelium, van de paddenstoel het hele jaar door. Wij zien deze bijzonder interessante levensvorm meestal pas als de vruchtlichamen worden gevormd. Zoals de appels aan een appelboom is de paddenstoel, zoals wij die kennen, er eigenlijk alleen voor de voortplanting en verspreiding van de soort.
Van de meest bekende soort is zelfs een liedje gemaakt. De vliegenzwam, met zijn rood en witte stippen, is de ster van menige typische herfstfoto. De witte stippen zijn restanten van het omhulsel waarin de paddenstoel onder de grond zit. Na een verfrissende regenbui verliest de hoed veel van zijn witte stippen en blijft er een rode, soms wat gelige, paddenstoel over.
Sommige paddenstoelen kennen een minder typische vorm. Sommige soorten zien eruit als koraal, een gewei of boter en danken dan ook hun naam daaraan.
Op beschaduwde plekken in het bos groeit een haast lichtgevend zwammetje. Fel oranje, vertakte stengeltjes steken als koraal uit de bosbodem. Haast onmisbaar zou je denken, maar toch loopt menig boswandelaar straal voorbij deze schoonheid. Het kleverig koraalzwammetje is een algemene paddenstoel die groeit op sterk vermolmd hout.
Een gewei in het bos is op zich niet zo vreemd. Herten en reeën werpen ieder najaar hun gewei af. Wie geregeld een blik werpt op rottend hout kan ook het geweizwammetje ontdekken. Platte, zwarte steeltjes steken af van het hout. Jonge paddenstoelen zijn bestoven met een wit poeder. Oudere geweizwammetjes zijn geheel zwart.
Op natte dode boomstammen kan men zelfs een vreemde gele gelei aantreffen. Wie deze betoverde paddenstoel een tijd later aan een ander wil laten zien kan echter voor gek worden verklaard. Heksenboter is een gele slijmzwam en kan zich verplaatsen. Bij goed zoeken kan een zilverachtig spoor worden ontdekt dat bij het voortglijden wordt achtergelaten. Wanneer het plasmodium voldoende heeft gegeten(!) en een geschikte omgeving heeft gevonden verhardt de buitenkant en begint de voortplanting.
Het najaar is hét seizoen om paddenstoelen te bewonderen. Wie rustig wandelt en zijn blik regelmatig op de grond werpt zal zich verbazen over de verscheidenheid aan paddenstoelen in elke omgeving. Paddenstoelen die in eerste instantie levenloos en saai lijken maar in werkelijkheid zeer interessante levenswijzen kennen. Sommige werken samen met bomen de andere vermoorden insecten… Bovenal een BioBelevenis!
Geschreven door: Donny Dolman
Donny Dolman (1998) is enthousiast, nieuwsgierig en verslaafd aan de natuur. Achter iedere boom, onder elke steen, achter ieder geluid en elke foto schuilt een verhaal. De natuur is zo interessant, prachtig en verwonderend! Donny deelt dat graag met zoveel mogelijk mensen, daarom schrijft hij voor Biobelevenis.nl