Vanuit bomen klinkt het gekrijs van scholeksters, het gekwaak van kikkers of een autoalarm. In de boomkruin zit een meesterlijke imitator verscholen. Gekleed in een verenpak van weerspiegelend groen met witte stippen. Het is een veel voorkomende vogel die menig mens in de maling weet te nemen met zijn uitbundige repertoire: De spreeuw.
Zo klein en bescheiden hij eruitziet, zo uitbundig zijn de zangkunsten van deze zangvogel. Spreeuwen kunnen feilloos andere vogels imiteren, soms zelfs zo goed dat die oorspronkelijke soort erop reageert. Het geschreeuw van een scholekster of de miauwende roep van een buizerd is voor spreeuwen gemakkelijk na te doen, maar om de vrouwtjes echt te overtuigen imiteren ze ook onnatuurlijke geluiden. Een autoalarm of ringtoon wekt zeker de interesse bij vrouwtjes (en menig mens). De spreeuw leert geluiden heel zijn leven bij. Je kan zelfs aan zijn imitaties terugleiden waar hij is geweest. Spreekt hij vloeiend scholekster, dan komt hij uit een weidevogelgebied. Speelt hij het rumoer van de stad, dan is het een spreeuw uit de bebouwde wereld.
Imiteren van geluiden is iets dat veel voorkomt in de vogelwereld. Veel van onze zangvogels trekken in de winter naar het warme Afrika. Daar leren ze de tropische zang van allerlei buitenlandse vogels. Sommige zangvogels nemen die liederen weer mee terug naar Nederland. Zo kan het dus best zijn dat je in de polders plots de zang hoort van een staalvink of kardinaalwever. Zo’n buitenland imitator is de bosrietzanger: een klein, bruin en onopvallend vogeltje, meestal verscholen in het riet. Vanuit daar klinkt zijn enthousiaste, afwisselende zang die vrijwel alleen maar bestaat uit imitaties. Er zijn zelfs gevallen bekend waarbij het niet duidelijk is welke soort er nu geïmiteerd wordt, mogelijk gaat het om de zang van een tot nu toe onbekende vogelsoort.
©Donny Dolman
Spreeuwen en bosrietzangers gebruiken de imitaties vooral om vrouwtjes te imponeren maar er zijn ook soorten die imiteren voor een heel ander doel. De klapekster is een zangvogel met een moordlustige reputatie. Deze gemaskerde bedrieger fluit liederen van andere soorten om deze dichterbij te lokken. Door nieuwsgierigheid gedreven komt het vogeltje dichterbij, tot binnen het bereik van de klapekster die dan vliegensvlug toeslaat. Het vogeltje wordt beetgenomen in de gekromde snavel en verslonden. Heeft de klapekster even geen trek? Dan wordt de prooi gespiesd op een doorn van een braamstruik of aan het prikkeldraad en gaat de bedrieger er fluitend vandoor.
Waar de zang ook voor bedoeld mag zijn en wie het origineel ook gefloten mag hebben, het is iets prachtigs waar veel meer achter zit dan soms in eerste instantie lijkt. Het loont om langer stil te staan bij een zang uit het riet of om bewust te luisteren naar de fluitjes uit de bosjes.
Geschreven door: Donny Dolman
Donny Dolman (1998) is enthousiast, nieuwsgierig en verslaafd aan de natuur. Achter iedere boom, onder elke steen, achter ieder geluid en elke foto schuilt een verhaal. De natuur is zo interessant, prachtig en verwonderend! Donny deelt dat graag met zoveel mogelijk mensen, daarom schrijft hij voor Biobelevenis.nl
Meer verhalen?
Natuur dichtbij huis
Een nieuw begin
Avonturen in Noorwegen V
